Hiphop rap tarihi

tarafından musti Cuma Mayıs 11, 2007 2:16 pm

HipHop Nedir?

Hiphop 1970li yıların sonunda Amerika' da gettolardan çıkan zencilerin oluşturduğu bir kültürdür. Bu kültür Rap müziği, Graffiti sanatı, Break Dance ve Dj' liği içerir. Yani en geni tanımıyla Hiphop' u bir ağaca benzetirsek, Rap, graffiti, break dance ve dj' lik bu ağacın dallarını oluşturmaktadır. Hiphop bir müzik tarzı değil bir kültür, bir yaşam biçimidir. Bu yüzden piyasada duyulan "Hiphop müzik", "Hardcore Hiphop" gibi terimler yanlıştır. Yine aynı şekilde "Türkçe Hiphop" terimi yanlış, "Türk Hiphop" terimi doğrudur.

Rap Nedir?

Rap nedir? Sorduğun kişiye ve hangi jenerasyondan olduğuna baglı olarak "rap" terimi farklı anlamlara bürünür. Bir noktada rap her söylenene muhalefet olan bir insanın sizi oyuna getirmek, inandırmak için mazeretler uydurma çabasıdır. 70' li yıllarda rap, sizi ikna etmek kullanılan sözcüklerdir. Bu, özellikle de bir kadından cinsel çıkarlar elde etmeye çalışan genç bir erkeğin uyguladığı yönteme verilen isimdi. Günümüzde ise rap, müziğin temposuna uyarlanarak söylenen kafiyeli sözlerdir. Hiphop kültürünün içindeki başlıca dört elementden biridir. Ve diger elementler DJlik, breakdance ve grafiti, hiphop' ı yeterince yaygın hale getiremediği için rap yıllar boyunca değişim geçirmiştir. Rap sözcüğü daima bu aktiviteyi açıklamak için kullanılmamıştır. Müziğin temposuna uygun olarak kafiyeli sözler söylemek Mc' lik olarak adlandırıldı. Rap terimi '79 yılında keşfedilen iki kayıt sayesinde hiphopla özdeşleşmiş gibi görünüyordu. Bunlardan ilki King Tim III (Personality Jock)' tu, ki bu şarkı hiphop' ın bilinen ilk kaydı olarak tarihe geçti. Bu eser Brooklyn asıllı Fatback Band tarafından ortaya konmuştur. Şarkının DJ Hollywood gibi tanınmış klüp Dj' leri ve Jocko Henderson, Jack The Rapper ve Daddy O gibi Black Radio dj' lerinin kafiye ve ritm stillerinden ilham alınarak yapıldığı söyleniyor. İkincisi ise Sugar Gang Hill' in Rappers Delight' ı idi. Aslında Sugar Gang Hill' in nasıl "rap" terimi ile bağdaştığından pek emin degilim. Bazıları bunun yeni fenomen tarafından medyaya yapılan bir gönderme olduğunu söyledi. Diğerleri ise "rap" teriminin öncü jenerasyonlardaki "sözcük ustaları" ile 70'li yılların genç hiphopçıları arasındaki benzerlikleri gören kitle tarafından türetildigini söylerler. Temel olarak Rappers Delight şarkısı ile, Black çalışanı H.Rap Brown' dan ödünç alınmış, çok iyi bilinen bir deyimi yaratmış oldu. 1969' da "Die Nigger Die" başlıklı bir kitap yayınladı. Kitabın konusu, onun Siyah Amerika' ya üzüntü veren haksızlıkları çözmeye yönelik azimkar ve bir o kadar da saldırgan yaklaşımlarıydı. Kitabı sayesinde rap ismini nasıl bulduğunu da açıklamış oldu. Lousiana' daki çocukluk dönemlerinde insanların "The Dozens" adındaki bir oyun oynadıklarını anlattı. Oyunun amacı rakibini sözcükleri kullanarak tamamiyle saf dışı bırakmaktı. Yaklaşık 50 erkek biraraya toplanır, herbiri diğeriyle sözcükler aracılığıyla meydan okurcasına yarışırlardı. Kazanan ise kalabalıktan gelen tepkiye göre belirlenirdi. Rap Brown' ın bu ismi almasının diger bir nedeni en hünerli olanlardan biri olarak dikkat çekmesiydi. Kitabında H.Rap Brown sözlerinden bazı örnekler veriyor: "I fucked your mama(Anneni becerdim), still she went blind(kör olana kadar), Her breath smells bad(Nefesi kötü kokuyor), but she sure can grind(ama şüphesiz göbek atabilir), I fucked your mama(Anneni becerdim), for a solid hour(aralıksız tam bir saat), Baby came out(Bebek dışarı çıktı), screaming Black Power(Black Power diye çıglık atarak), Elephant and Baboon(Fil ve maymun), learning to screw(s..meyi ögreniyorlar), Baby came out(Bebek dışarı çıktı), looking like Spiro Agnew(Spiro Agnew gibi bakarak)". Brown, "Signifying" adlı bir diger sözcük oyununu daha açıkladı. Fakat bunun The Dozens' dan daha insancıl oldugunu da ekledi. Çünkü birinin annesine sövmektense direkt kendi düşmanına hakaret ediyorsun. Ve tabiki Brown' a göre yetenekli bir yarışmacı,k elimeleri ustalıkla nasıl biraraya getirecegini iyi bilir. Böylece duygularını kusursuz bir şekilde açıklamış olur. "Yes I am hemp the demp the women fight for my delight / I am a bad motherfucker. / Rap the rip-saw / the devil's brother in-law / I roam the world / I am known to wander and this 45 is where I get my thunder (Artık bu kadarını çevirmeye de terbiyem müsade etmiyor. Kusura bakmayın. Anlayan anlasın yani). Dikkat edilirse rap terimi jenerasyondan jenerasyona sürekli değişti. 1970' lerde bu terim sadece ikna sanatı değil aynı zamanda Isaac Hayes, Barry White, Bobby Womack Lou Rawls ve Millie Jackson gibi artistler tarafından icra edilen konuşma sitilini de açıklamak için kullanılırdı. Isaac Hayes' ın "Hot Buttered Soul" ve Millie Jackson' ın "Still Caught Up" albümleri "Love Raps" diye adlandırılan bu sitilin en iyi kişisel çalışmalarıdır. Temelinde saygı olan rap sanatı kişinin hiphopa olan yeteneğine bağlıdır. Fikir itibariyle bir Mc, sözlerini kalpten gelerek yani doğaçlama olarak söyler. Ezberlemez yada kağıt üzerinden aktarmaz. Elbette Mele-Mel, Grand Master Caz ve Kutis Blow gibi pekçok tanınmış Mc sözlerini önceden kağıda döküyor ancak amaç kendini en iyi biçimde ortaya koymak ve sanki kelimeler o an ortaya çıkmışcasına söylemek. Rap, sözcüklerin biraraya gelerek oluşturdukları bir düzen, bir bütündür. Yani hepsinin ayrı bir anlamı var. Hiçbiri saçma ya da önemsiz değil. Rap, rapçinin duygularını ve düşüncelerini dışa vurmasıyla ortaya çıkar. Nihayetinde bir Mc, kimse için değil kendisi için rap yapar. Kendisinin dikkate alınması için yaptığı bir çağrıdır: "Hey! Bakın ben burdayım. Biri şarkımı duysun!" "Ve tempo devam ediyor ediyor ediyor ediyor Kıyamet gününe kadar sallanmayı birakmiycam İnsanlar beni eglenceli rap şarkılarını sallarken duyduklarında Tüm lanet dünya mirildanmak istiyor. Ben hayattan büyügüm. Herkes beni Yüce İsa diye çagirsin Hadi hepiniz şu tempoyu bir deneyin."

HipHopla Rap Arasındaki Farklar

Günümüzde bazı kişiler tarafında Rap ve Hiphop sözcükleri eş anlamlıymış gibi kullanılmakta. Fakat "Hiphop Nedir" yazımızda da açıkladığımız gibi, Rap bir müzik tarzı, Hiphop ise bu müzik tarzını da içerisinde bulunduran bir kültür, bir yaşam biçiminin adıdır. Çok yanlış olarak kulanıldığı gibi Hiphop melodik ve yavaş, Rap ise sert ve hızlı bir müzik türü değildir.

HipHop Tarihi

Hiphop' un doğmasında funk, soul ve jazz' in etkisi büyük. Özellikle James Brown, Sly Stone, Parliament Funkadelic, Isaac Hayes ve Last Poets' in yaptıkları sonradan Hiphop' u çok etkiledi. Bu soundlara başka türlerin (Reggae, Latin, Rock, Elektro) karışmasıyla, bir getto kültürü olan Hiphop doğdu. Hiphop' un en büyük öncüsü Kool Herc sayılır. Jamaica' dan gelen Kool Herc, Dj kültürünü ilk kez New York' a getirdi. Herc, kurduğu Sound System' de ilk kez başka parçaların break beatlerini kullanmaya başladı. Bu dönemlerde 70' li yılların moda müziği olan diskonun getirdiği bir bıkkınlık vardı. O zamanın büyük öncüleri Afrika Bambaata ve Grand Master Flash çaldıkları müziklerde ritmi durdurmadan geçiş tekniğini yarattılar.
İlk piyasa hiti, "Sugar Hill Gang' ten Rapper's Delight" 1979' da çıktı. Bu hitin yaratılmasında en büyük etken Sugar Hill Recordings' in sahibi Silvia Robinso' dur. Aslında ekip diskolarda kapı bekçiliği yapıyordu. Müzik ise Chic' in hit parçası olan 'Good Times' tan alınmış samplelarla oluşturulmuştu. İşin iç yüzü daha ilginçti çünkü sözlerin bir kısmı Grand Master Caz' dan alınmaydı. 1981' de Grand Master Flash' den ilk baba hit 'The Message' piyasaya çıktı. Parçayı old skool rapper Melle Mel söylüyordu. Sözlerin içeriği ise getto yaşamına başkaldırıydı. Bu parçanın çıkmasından önce Afrika Bambaata' nın kurduğu Zulu Nation yavaş yavaş sesini duyurmaya başlamıştı. Pozitif bir çete olan Zulu Nation, Bronx' tan çıkıp tüm New York' a yayıldı. B-Boy' lar ise New York metrosunun vagonlarına graffitiler yapmaya başladılar. Dönemi en meşhur graffiticilerinden Rammelzee, Futura 2000, Fab 5 Freddy bile müzik yapıyorlardı. Bu dönemden sonra megahit 'Planet Rock' çıktı. Bu single 1981' den beri basılıp satılmaktadır. Bu parçada Afrika Bambaata melodi olarak Kraftwerk' in Trans Europa Express' ini kullanıyordu. 1983 yılında gösterime giren Wild Style adlı kült hiphop filmi, Graffiti ve Break Dance' ı dünyaya tanıttı. Gençler arasında Break Dance bir salgın gibi yayıldı. Bütün dünya Break Dance sayesinde Rap dinlemeye başladı. Derken ilk kez bir caz sanatçısı, Herbie Hancock, 'Rock It' adlı bol scratch' li hiti yarattı. Bu single2 da scratch' leri Grand Master DST yapmıştı. Rap müziği 86 yılına, yan Run Dmc' nin çıkmasına kadar müzik piyasasında fazla önemsenmiyordu. Grubun ilk mega hiti, 'Raising Hell' albümünden 'Walk This Way' di. 80' lerin ortasına geldiğimizde gördüğümüz en önemli olay Russel Simmons ve Rick Rubbin tarafından DefJam Records' un kurulmasıdır. Şirket il single olarak T LA Rock' ın 'İts Yours' unu çıkardı. Sonra LL Cool J, Beastie Boys ve Public Enemy ile devam ettiler. 1984' te ilk kadın rapper Roxanne Shante çıktı. O dönemlerde Roxanne Shante' nin prodüktörü Marley Marl' in yaptıkları New Skool için yol gösterici çalışmalardı. Özellikle Marley' in Juice Crew' unun elemanları Big Daddy Kane, Kool G Rap, Biz Markie ve Master Ace bunlara örneklerdir. Los Angeles yani West tarafında ise Ice-T, Dj Afrika Islaam ve Dr. Dre' nin World Class Wreckin Crew grubu Hiphop' un köklerini atmaya başladılar. Bu dönemin en hit albümleri şunlardı: Whodini - Whodini 1983, Run Dmc - Run Dmc 1984, LL Cool J - Radio 1985, Schooly D - Saturday Night 1986, Eric B & Rakim - Paid in Full 1986, BDP - Criminal Minded 1987, Public Enemy - Yol Bumrush The Snow 1987, Jungle Brothers - Straight Out the Jungle 1987. De La Soul' un Three Feet High & Rising albümünden sonra sitilde değişmeler başladı. Bu grup türünün dışında farklı sample' lar kullanarak rap' i özgünleştirdi. Albümün prodüktörlüğünü Prince Paul yapmıştı. Prince Paul, Stetsasonic' in Dj' iydi. 1988' de Public Enemy' nin 'It Takes A Nation of Millions To Hold Us Back' çıktı. Bu albümle piyasa sarsıldı. Rap tarihi bu kadar sert bir albüm görmemişti. Albümün ilk single' ı 'Rabel Without A Pause' oldu. Böylece Hiphop' ta Black Power diye adlandırılan zenci hareketi dönemi başladı. Public Enemy bu albümle Rap' in sadece parti müziği olmadığını, bir felsefe ve sosyal hareket olduğunu gösterdi. Bundan sonra hayran kitlesi kendine göre müziği kanalize etti ve politikaya girdi. West tarafında ise NWA' nın Straight Outta Compton piyasaya çıktı. NWA ilk kez gangbanger stilinde tavır sergileyen gruptur. Public Enemy ise 1989 yılında Fear Of A Black Planet adlı albümün sürdü piyasaya. Albümün politil içeriği ve görüşleri yüzünden çok tepki aldılar. Aynı tarz müzik yapan X-Clan, Boogie Down Production, Poor Righeous Teachers, Paris ve Brand Nubian gibi gruplar piyasa girmeye başladılar. Ancak çoğu plak şirketleri tarafından baskı altına alındılar ve kontratları iptal edildi. 90' lı yıllara gelindiğinde ise Gangstarr, A Tribe Called Quest ve De La Soul yeni rap standardının öncü grupları oldular. Söz olaral daha yumuşak ama herkese hitap edebilecek kadar bilinçli sound olarak daha jazzy olan bu gruplar Hiphop' u büyük kitlelere ulaştırdı. Brand New Heavies gibi gruplar canlı enstrümanların üzerine meşhur rapperlarla beraber çalıştılar. Artık Hiphop' u her tür müzik dinleyen insan anlamaya başladı. Dönemin önemli albümleri şöyle sıralanabilir: Ultra Magnetic Mc's - Critical Beatdown 1989, JVC Force - Doin Damage 1989, Gangstarr - No More Mr Nice Guy 1989, 3rd Bass - Cactus Album 1989, A Tribe Called Quest - Paths Of Rhythm 1990. Bu tarihten sonra rap türlere ayrılmaya başladı. Mesela Oldskool, Newskool, Miami Bass, Nextskool, Gangsta Rap gibi... Öteki türler de rap ten gittikçe artan oranda etkilenmeye başladı. Mainstream denilen genel piyasadaki müzik aletlerinden, yapılan müziğe kadar her şey.

alıntıdır...